Clara, de eerste neushoorn in Nederland

Als Douwe Mout in 1740 kapitein wordt op een VOC-schip en daarmee in Bengalen arriveert, verandert zijn leven op slag als hij daar oog in oog komt te staan met een jonge neushoorn. Hij besluit het dier mee te nemen naar De Nederlanden, maar heeft geen idee wat hij zich daarmee op de hals haalt.

Bij een bevriende drukker in Leiden laat hij affiches maken om betalende bezoekers naar kermissen en jaarmarkten te trekken. Nieuwsgierigen stromen toe om het in die tijd nog onbekende dier te bewonderen. Geleerden bestuderen haar nauwkeurig en kunstenaars raken gefascineerd door elke plooi.

Al gauw blijkt dit voor Douwe een lucratieve bezigheid en neemt hij ontslag bij de VOC. Dan wordt het ook tijd om de grens over te trekken. Behalve boeren en burgers maken ook bepruikte en geparfumeerde edellieden en vorsten hun opwachting bij het monstrueuze dier. Zo reist Douwe Mout zeventien jaar lang met Clara door Europa en wordt de neushoorn een hype, een fenomeen dat je gezien moet hebben.

In het Rijksmuseum is van 30 september 2022 tot 15 januari 2023 in de Philipsvleugel een tentoonstelling te bezoeken over Clara. Met het verhaal van Clara laat deze tentoonstelling zien hoe nieuwe kennis een wereldbeeld veranderde en welke centrale rol kunst hierin speelde. Hoogtepunt is het levensgrote en ten poten uit portret uit het Staatliches Museum in Schwerin dat Jean-Baptiste Oudry in 1749 in Parijs van Clara schilderde.

De roman ‘Clara, de eerste neushoorn in Nederland’ van Agnita de Ranitz verschijnt ter gelegenheid van deze tentoonstelling eind september 2022